„Pies” ze Świerku postrachem przemytników

Ciekawym osiągnięciem mogą pochwalić się naukowcy z Narodowego Centrum Badań Jądrowych w Świerku. Niedawno na przejściu kolejowym z Białorusią zainstalowano urządzenie do prześwietlania pociągów. Aparatura wykorzystuje rozwiązania wypracowane w otwockim NCBJ.

SYLWIA WYSOCKA

Od początku maja na kolejowym przejściu granicznym Kuźnica Białostocka – Grodno już w pełnym wymiarze działa urządzenie rentgenowskie do prześwietlania wagonów kolejowych. Zostało ono zbudowane z wykorzystaniem rozwiązań wypracowanych w Narodowym Centrum Badań Jądrowych. Sercem systemu o nazwie Canis (z łac. pies) jest akcelerator elektronów wyprodukowany przez Zakład Aparatury Jądrowej NCBJ. W jego konstrukcji wykorzystano oryginalne rozwiązania opatentowane przez naukowców ze Świerku.

System działa na podobnej zasadzie jak w lotniskowych skanerach bagażu i służy do w pełni zautomatyzowanego skanowania pociągów przejeżdżających przez zewnętrzną granicę Unii Europejskiej. Dzięki specjalnej technologii ma zdolność rozróżniania materiałów organicznych i nieorganicznych. Pozwoli to celnikom na szybkie odnajdywanie nielegalnych towarów, materiałów wybuchowych, narkotyków, broni palnej itp. Będzie też możliwe wykrywanie skrytek i dodatkowych elementów konstrukcyjnych wszystkich typów i rodzajów wagonów towarowych oraz kontenerów.

Produkcja akceleratorów to skomplikowany proces wymagający ogromnej precyzji i dokładności, dlatego na świecie jest tylko kilku producentów tego typu urządzeń. NCBJ w Świerku jest jednym z nich. Urządzenia przeznaczone do ochrony granic, kontroli ładunków i bezpieczeństwa stanowią jedną ze specjalności naukowców z otwockiego instytutu.

Zbudowano tu już m.in. system Sowa, który pozwala na szybkie skanowanie samochodów osobowych z dokładnością do ułamka milimetra praktycznie w dowolnym miejscu sieci drogowej, a także przy wjazdach na obszary o podwyższonym reżimie bezpieczeństwa.